Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là gì và một số cách phân loại

Giống như tên gọi, thực phẩm bảo vệ sức khỏe dùng để “bảo vệ” sức khỏe, tuy nhiên chúng cũng có thể gây hại đến sức khỏe nếu không được sử dụng đúng cách. Để sử dụng đúng, bạn cần hiểu rõ và phân biệt đúng từng dòng thực phẩm bảo vệ sử khỏe. Hãy cùng Tâm Phúc Pharma đi vào tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé!

1. Định nghĩa về thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe hay còn được biết đến với cái tên thông dụng là “Thực phẩm chức năng”. Ở từng khu vực khác nhau, chúng sẽ được gọi với nhiều cái tên khác nhau như:

• Ở Châu  Âu: chúng được gọi là “thực phẩm – thuốc” (alicaments) hay “ dược phẩm dinh dưỡng” (nutraceutics), thực phẩm bổ sung dinh dưỡng (food supplement)
• Ở Trung Quốc: “thực phẩm bổ dưỡng bảo vệ sức khỏe”.
• Ở Việt Nam: “Thực phẩm đặc biệt”, “Thực phẩm chức năng”
   

Bộ Y tế Việt Nam cũng đã đưa ra định nghĩa về thực phẩm chức năng cụ thể như sau:
Thực phẩm chức năng là các chế phẩm có công dụng giúp hỗ trợ chức năng cho các cơ quan trong cơ thể con người. Chúng có tác dụng cung cấp dinh dưỡng, giúp cơ thể có được tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc một số bệnh.
Tùy thuộc vào công thức bào chế, cũng như hàm lượng hoạt chất và hướng dẫn sử dụng, thực phẩm chức năng còn có các tên gọi khác như: thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, sản phẩm dinh dưỡng y học,...

2. Thực phẩm chức năng được làm bằng cái gì

Thực phẩm chức năng có thể chứa một hoặc nhiều dược chất hoặc hỗn hợp các hoạt chất sau:
Nhóm 1: các Vitamin, khoáng chất, axit amin, axit béo, enzyme, lợi khuẩn và các chất có chứa hoạt tính sinh học khác.
Nhóm 2: các chất có nguồn gốc từ thiên nhiên, bao gồm động vật và thực vật dưới dạng chiết xuất cao, phân lập các chất,,...
Nhóm 3: có chứa các thành phần thuộc cả 2 nhóm trên.
Hiện nay, thực phẩm chức năng tồn tại với nhiều dạng bào chế khác nhau như: viên nang, viên nén, dạng cốm – bột, dung dịch uống. Chúng đều đã được phân liều thành các đơn vị nhỏ nhất, giúp tăng sự tiện lợi trong quá trình sử dụng. 

3. Phân biệt các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Với các tiêu chí đánh giá khác nhau, chúng ta sẽ có những cách phân biệt các loại thực phẩm chức năng khác nhau. Cụ thể:

3.1. Phân biệt dựa vào các thành phần chính có trong sản phẩm

Nếu dựa vào các thành phần chính có trong sản phẩm, chúng ta có thể phân biệt thực phẩm chức năng thành các dạng sau đây:

• Thực phẩm chức năng bổ sung các loại vitamin và khoáng chất
• Thực phẩm bảo vệ sức khỏe giúp bổ sung acid béo có lợi
• Sản phẩm bổ sung men vi sinh
• Dòng sản phẩm cung cấp protein và acid amin
• Nhóm sản phẩm bổ sung có nguồn gốc từ thảo dược

Với từng thành phần chủ đạo trong công thức, mỗi dòng sản phẩm sẽ mang đến những tác dụng khác nhau. 

3.2. Phân biệt thực phẩm chức năng theo dạng sản phẩm

Khi phân biệt thực phẩm bảo vệ sức khỏe theo dạng sản phẩm chúng ta sẽ có 2 dạng chính: 
Thực phẩm chức năng dưới dạng Thực phẩm : Chúng được bào chế dưới dạng: viên nén, viên nang, dung dịch uống,...  Hình thức giống các loại thuốc tây nhưng về bản chất chúng vẫn là thực phẩm bảo vệ sức khỏe và chỉ có tác dụng chính là PHÒNG NGỪA VÀ HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ BỆNH.
Thực phẩm chức năng dạng Thức ăn – Thuốc: Nhóm này sẽ được bào chế chủ yếu dưới dạng thực phẩm như: các loại bột, các loại trà,… Các chất bổ sung có nguồn gốc dược liệu sẽ được chiết xuất và được bổ sung trực tiếp vào những sản phẩm này. 

3.3. Các sản phẩm bảo vệ sức khỏe phân loại theo công dụng

Theo phân loại này thì mỗi sản phẩm sẽ có một công dụng cụ thể, chúng sẽ được phân loại theo các nhóm sau:

• Các sản phẩm chống lão hóa
• Sản phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa
• Các sản phẩm hỗ trợ tăng sức đề kháng cho cơ thể
• Thực phẩm hỗ trợ tăng cường sinh lý cho phái mạnh
• Sản phẩm giúp tăng cường tuần hoàn não
• TPBVSK  hỗ trợ ổn định huyết áp
• TPBVSK hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp
• Sản phẩm hỗ trợ ổn định đường huyết
• TPCN giúp bổ sung chất xơ

Tùy thuộc vào từng loại bệnh lý sẽ có các dòng sản phẩm giúp  phòng ngừa, hỗ trợ điều trị cụ thể. 

4. Có những nhóm thực phẩm chức năng nào nào? – Phân theo từng nhóm đối tượng sử dụng cụ thể

Như đã đề cập ở trên, thực phẩm chức năng sẽ được phân chia thành nhiều loại khác nhau và được sử dụng với các mục đích khác nhau, trên từng đối tượng khác nhau. Với từng nhóm đối tượng cụ thể, cũng sẽ có những dòng sản phẩm phù hợp giúp đáp ứng nhu cầu riêng biệt: 

4.1. Sản phẩm dành cho người muốn phòng ngừa bệnh

Các loại sản phẩm này thường sẽ chứa các loại thảo dược, các nhóm chất được chiết xuất từ dược liệu giúp tăng sức đề kháng, phòng ngừa bệnh tật,... Sản phẩm dùng cho nhóm người dùng này cũng được bào chế tương đối đa dạng như: viên nang, viên nén, dung dịch uống, các loại sữa,...

4.2.  Nhóm sản phẩm dùng cho người thường hay vận động

Nhóm đối tượng này là những người hay tập luyện thể dục, hay chơi các môn thể thao, tập gym cần bổ sung các vitamin, khoáng chất, chất dinh dưỡng, protein,... để bù đắp lại nguồn năng lượng đã mất đi trong quá trình vận động. Nhóm này thường sử dụng dạng bào chế bột và dung dịch. 
Phân biệt đúng các loại thực phẩm chức năng sẽ giúp bạn sử dụng hiệu quả, sản phẩm cũng sẽ phát huy tối đa tác dụng của chúng!

5. Kết luận

Trên đây là bài chia sẻ của Tâm Phúc Pharma về cách phân biệt các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn tham khảo bất kỳ sản phẩm nào của chúng tôi hãy để lại email ở phía bên dưới, chúng tôi sẽ trực tiếp liên hệ với bạn!